خیلی از شماها می پرسید که بواسیر چیست؟ بواسیر همان رگ های ورم کرده ای هستند که در قسمت انتهایی راست روده و مقعد ایجاد می شوند. مواقعی است که دیواره های این رگ ها نازک می شوند و شروع به متورم شدن می کنند و هنگام دفع با خارش و گاهی با خونریزی همراه است. حالا که دانستید بواسیر چیست؟ اگر کوچکترین تغییری در این قسمت ها احساس کردید بهترین کار این است که به پزشک متخصص بواسیر مراجعه کنید.

خیلی از بیمارهایی که به ما مراجعه می کنند نگران و خجالتی هستند. من به شما می گویم که نباید هیچ نگرانی و خجالتی از بابت این بیماری داشته باشید. چون هر چقدر زودتر به پزشک مراجعه کنید راه درمان بواسیر هم سریعتر و کامل تر خواهد بود. پس درمان بواسیر را به تاخیر نیندازید.

​

علت ایجاد بواسیر

اگر در خانواده شما کسانی بوده اند یا هستند که قبلا به بواسیر مبتلا شدند, احتمال اینکه شما هم به بواسیر مبتلا بشوید زیادتر است. پس علت بواسیر در بیشتر موارد ارثی است. اما افرادی که چاق هستند و یا خانم هایی که دوره بارداری را طی کردند هم بیشتر به بواسیر مبتلا می شوند.

همینطور علت بواسیر می تواند فشار زیاد به ناحیه نشیمنگاه, برداشتن اشیای سنگین, نشستن یا ایستادن طولانی مدت در یکجا, یبوست زیاد و اسهال هم باشد. حالا اگر به بواسیر مبتلا شده باشید با کوچکترین عطسه, سرفه و استفراغی بواسیر شما شدیدتر می شود.

علائم بواسیر

علائم بواسیر به روشنی قابل تشخیص است. پس شما به راحتی می توانید علائم بواسیر را متوجه شوید و در اولین فرصت خودتان را برای درمان بواسیر به پزشک برسانید. اما خیلی از بیمارهایی که به مطب من می آیند با اینکه علائم بواسیر در آنها از قبل ظاهر شده, اما دست به کاری نزدند و همینطوری نشسته اند تا بواسیر به مراحل حاد خودش برسد, و بعد که حسابی خودشان را شکنجه داده اند, به پیش من می آیند و انتظار دارند زودتر هم درمان شوند.

​

اما علائم بواسیر کدام ها هستند؟ در حالت کلی بواسیر با حسی ناخوشایند و درد و خارش در ناحیه مقعد همراه است. خونریزی موقع دفع هم یکی از علامت های شایع بواسیر است. یکی دیگر از علائم بواسیر ایجاد برجستگی هایی در مقعد است. شما هر کدام از این علائم را دیدید سریعتر خودتان را به مطب پزشک برسانید تا در زمان مناسب درمان مناسب تجویز شود و مجبور نشوید درد و اذیت بیشتری را تحمل کنید.

بواسیر را با توجه به بیرون زدگی آن از ناحیه مقعد دسته بندی می کنند. هر چه بیرون زدگی بواسیر بیشتر باشد درجه بواسیر هم بالاتر می رود. هر کدام از این درجه های بواسیر درمان خاص خودشان را دارند.

• درجه یک بواسیر داخلی است و وقتی که شکم به کار می افتد درون مجرای مقعد ظاهر می شود.
• درجه دو بواسیر هم داخلی است و وقتی شکم شروع به کار می کند از مجرای مقعد بیرون می آید ولی دوباره به داخل کشیده می شود.
• درجه سه بواسیر خارجی است و وقتی بواسیر به بیرون مقعد می آید می توانیم با دست آن را به داخل هدایت کنیم.
• درجه چهار بواسیر خارجی است و بواسیر کلا به بیرون مقعد می آید و با هیچ کاری هم داخل نمی رود و همینطور در بیرون مقعد می ماند.

علائم بواسیر داخلی چیست

بواسیر داخلی و بواسیر خارجی داریم. این دسته بندی بر اساس شرایط و محل شروع بواسیر انجام شده است. در بواسیر داخلی رگ های داخل مجرای مقعد ورم می کنند. این بواسیر با چشم دیده یا احساس نمی شود و معمولا درد کمتری هم دارد. فقط در زمان دفع مدفوع با فشاری که برای خروج آن وارد می شود کمی احساس سوزش و گاهی هم خونریزی خواهید کرد.

هموروئید (Hemorrhoid) وریدهای متورم در بخش های تحتانی رکتوم و مقعد است. گاهی اوقات دیواره این عروق متورم و کشیده آنقدر نازک می شود که ورید بیرون زده، تحریک می شود و بخصوص مدفوع ورید را تحریک کرده و موجب خراش و تحریک دیواره ورید می شود. به هموروئید متورم و برجسته پایل یا دستک (قل) نیز گفته می شود.

​
تصویر شماتیک هموروئید داخلی و خارجی

هموروئید عامل شماره یک خونریزی از مقعد است و شایعترین علت منجر به خونریزی مقعد است که به مراقبین بهداشتی مراجعه می کنند. بندرت خطرناک است و معمولا در طی چند هفته درمان کاملا برطرف می شود. اما بایستی برای اجتناب از تشدید و بدتر شدن بیماری، خیلی زود به مراکز درمانی مراجعه کرد. اگر هموروئید خودبخود برطرف نشد یا خیلی دردناک بود، بایستی به جراح عمومی مراجعه کرد و طی یک جراحی سرپایی برطرف می شود.

انواع هموروئید
هموروئید داخلی و هموروئید خارجی

هموروئید به دو دسته هموروئید داخلی و هموروئید خارجی تقسیم می شود. هموروئید داخلی به اندازه کافی داخل رکتوم هست که نمی توان آن را دید یا احساس کرد. معمولا دردناک نیست زیرا اعصاب حسی درد اندکی از این ناحیه عبور می کند. خونریزی ممکن است تنها نشانه هموروئید داخلی باشد.

هموروئید خارجی در مقعد قرار دارد، جایی که اعصاب حس درد زیادی عبور کرده، بنابراین دردناک بوده و گرایش به خونریزی دارد.

 گاهی اوقات هموروئید بیرون می زند یا بزرگتر شده و به صورت برجستگی از اسفنکتر مقعد بیرون می زند. در اینصورت می توانید آن را به صورت یک برجستگی مرطوب و صورتی رنگ تر از ناحیه اطراف خود ببینید. همچنین دردناک بوده و بخصوص در زمان دفع مدفوع خیلی درد می کند.

هموروئیدی که بیرون زده است معمولا خودبخود تو کشیده می شود. حتی اگر خودبخود به داخل کشیده نشود، می توان به آرامی آن را فشار داده و به داخل مقعد فرستاد.

 ممکن است در هموروئید خارجی لخته خون تشکیل شده و رنگ آن را به ارغوانی یا آبی تبدیل کند. این را ترومبوز می نامند. در این حالت درد زیاد داشته و خارش دارد و خونریزی می کند. زمانی که لخته حل شد، ممکن است هنوز مقداری از پوست باقی مانده باشد که تحریک پذیر بوده و درد می کند.

علت هموروئید چیست؟

 اگر شخص دارای سابقه خانوادگی باشد و والدین وی همورئید داشته باشند، به احتمال بیشتری دچار هموروئید می شود.

تجمع فشار در قسمت تحتانی رکتوم می تواند روی جریان خود ناحیه تاثیر گذاشته و موجب تورم وریدها شود. این حالت در افراد دارای وزن بالا، افراد چاق و یا حامله بیشتر دیده می شود. همچنین هموروئید ممکن است در اثر موارد زیر رخ دهد:

زور زدن شدید در طی اجابت مزاج
فشار آمدن به مقعد و رکتوم در حین انجام کار سنگین یا بلند کردن وزن سنگین

افرادی که بمدت طولانی می ایستند یا می نشینند نیز در خطر بالای ابتلا به هموروئید هستند.

افرادی که یبوست دارند و یا اسهال دارند و خود را خوب تمیز نمی کنند نیز به هموروئید مبتلا می شوند. سرفه کردن، عطسه کردن و استفراغ نیز می تواند موجب تشدید هموروئید شود.

چگونه از هموروئید پیشگیری کنیم؟

خوردن فیبر: یکی از راه های خوب پیشگیری از هموروئید مصرف غذاهای گیاهی (سبزیجات، میوه، دانه های کامل، مغزها، دانه ها، لوبیاها و حبوبات) است.

نوشیدن آب: نوشیدن آب به پرهیز از خشک و سفت شدن مدفوع و یبوست کمک می کند، بنابراین فشار کمتری در حین اجابت مزاج به مقعد و رکتوم وارد می شود. میوه ها و سبزیجات سرشار از فیبر حاوی آب زیاد هم هستند.

ورزش: فعالیت جسمی از قبیل راه رفتن روزی نیم ساعت، ورزش های دیگر راهی برای به حرکت درآوردن خون در عروق و همچنین به حرکت انداختن روده ها می باشد.

 دفع بموقع: بلافاصله بعد از احساس نیاز به دفع مدفوع، توالت کنید. بیشتر بخوانید: هموروئید - مرکز آموزشی و درمانی حضرت ولیعصر(عج)

علائم بواسیر خارجی چیست

بواسیر خارجی در کناره های مقعد ایجاد می شود و ممکن است با بواسیر داخلی همزمان به وجود بیاد. علائم بواسیر خارجی شامل خارش در موقع تحریک روده و خونریزی است. چون پوست دیواره های مقعد نازک هستند و اعصاب زیادی هم در این ناحیه وجود دارد به همین دلیل بواسیر خارجی با درد و خونریزی زیادی همراه است. در بواسیر خارجی وقتی که بواسیر به بیرون می آید خودش را به صورت برجستگی های لزجی نشان می دهد که موقع عبور مدفوع باعث درد زیادی می شود.

علائم بواسیر در زنان

بواسیر در زنان بیشتر در زمان بارداری ایجاد می شود. علائم بواسیر در زنان هم با درد و خونریزی همراه است. از سایر علاپم بواسیر در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• خارش و درد در ناحیه مقعد
• برجستگی های بیرون آمده از ناحیه مقعد
• التهاب مقعد
• بی اختیاری مدفوع

همه چیز درباره بواسیر خفیف

بسیاری از بواسیرها جزء بواسیر خفیف هستند. شما با کمی رسیدگی و درمان مختصر می توانید از دست بواسیر راحت شوید. اما اگر بواسیر خفیف را در زمان مناسبش درمان نکنید بواسیر شما شدیدتر خواهد شد و مجبور به تحمل درد زیادی هم خواهید بود و مسلما راه درمان بواسیر هم سخت تر خواهد شد. پس زمانی که احساس کردید در ناحیه داخل مقعدتان ناراحتی هایی دارید هر چه سریعتر به ما مراجعه کنید.

آیا بواسیر خطرناک است؟

خیلی ها از من می پرسند که بواسیر خطرناک است یا نه. در جواب می گویم که بواسیر اصلا خطرناک نیست. اگر بواسیر در زمان مناسب تشخیص داده شود و درمان مناسب آن تجویز شود به راحتی از بین می رود و خطری هم شخص را تهدید نمی کند. بواسیر بیشتر در زمان هایی که با خونریزی همراه است کمی خطرناک می شود، که آن هم به خاطر بواسیر نیست. چون در این حالت احتمال دارد دلیل بیماری شما از بواسیر نباشد بلکه بیماری دیگری داشته باشید که علائم آن با بواسیر مشترک باشد.

پس بهترین کار این است که هر کدام از علائم بواسیر را در خودتان دیدید یا احساس کردید زودتر به یک پزشک مراجعه کنید تا معاینه دقیق شوید. برای پیشگیری از بواسیر هم باید مواردی را رعایت کنید چون رعایت نکردن برخی موارد بواسیر شما را شدیدتر می کند و یا باعث می شود به بواسیر مبتلا شوید.

• همیشه در رژیم‌ غذایی‌ خودتان غذاهای فیبر دار داشته باشید.
• غذاهای فیبردار بخورید تا یبوست نشوید.
• در یکجا بیشتر از حد نایستید یا ننشینید.
• مواظب باشید تا چاق نشوید.

به یاد داشته باشید که بواسیر به تنهایی بیماری حساب نمی شود. بواسیر یک مشکل موضعی است که با کمی مراقبت و رسیدگی به خودتان می توانید جلوی آن را بگیرید.